Diplomatik Rezalet
Diplomatik Rezalet
Fransa; kendince malum sebeblerden; Osmanlı nezdinde-ki büyükelçisini geri çekmiş, yerine Feryol adlı bir diplomatını yollamıştı. Feryol İstanbul'a duhulünden az sonra sadrazam paşa ile görüşmeye muvaffak olmuştu. Aradan bir kaç gün geçmiştiki, Fransa kralının hediyelerini Sultan 2. Mustafa'ya takdim etmek üzere padişahın huzuruna davet edildi. Saraya gelen elçiyi mutad merasimle karşıladılar. Bu arada kendisine huzura çıkış hakkında bilgiler veriliyor, bir taraftan da kendisine hediye olunan sırmalı kaftan giydiriliyordu. Huzura doğru yürümeğe başlıyan Elçi Feryol'un belinde, bir kılıç sallandığını son anda farkeden Çavuşbaşı, elçiyi durdurdu. Vaziyeti mabeyncilere bildirdi. Mabeynciler, aksaklığı başt ercüman Mavro Kordatoya bildirdiler. Baştercüman son derece nâzik ve netlikte hiç ama hiç kimsenin padişahın huzuruna kılıçla giremeyeceğini bu bakımdan kılıcın çıkarılması icab ettiğini beyan etti. Elçi Feryol bu sözlerin doğru olmadığını daha önceki elçinin huzura kılıçla girmiş olduğunu bu bakımdan kendisinin böyle girmediği takdirde kariyerinin sarsılacağını ileri sürdü. Tabii önceki elçinin böyle kılıçla huzura muzura girdiği yoktu. Bu Feryol'un politik skandala duyduğu ihtiyaçtan dolayı çare olarak uydurduğu, bir yalandan ibaretti. Sadrazam Amcazade Feryol ile görüştü. Kimsenin silahlı olarak huzura çıkmadığını, bundan böyle de çıkamayacağını anlattı. Feryoi ise, bağıra çağıra itirazlar etmekteydi. Bu sırada mabeynciler koltuklamış oldukları Fransız elçinin kılıcına el attıklarında Feryol silkindi ve mabeyncile-rin elinden sıyrıldı: "bunu kralımdan başka kimse belimden alamaz" diye feryad etti ve kaftanı çıkarırken, yanındaki refakatçilerine kaftanlarını çıkarmalarını sesledi. Bir yandan da "Ya böyle girerim, ya da hiç girmem" diyerek yürüdü ve elçiliğe gitmek üzere saraydan çıktı. Ertesi gün, Fransa büyükelçiliğine Feryol'un getirmiş olduğu hediyeler iade olundu.
Bahse konu sefir Feryol altı ay sonra günün birinde Boğa-ziçinde, Padişah kayığına ait renge boyanmış, ve tefrişi yine padişaha tahsis olunmuş şekilde, yapılmış bir kayıkla seyr-i sefâine (sandal gezisi) çıkmış olduğu görüldü. Denizin dibini boylamak istemiyorsa derhal karaya çıkması, gezme dileğin-, deyse diğer elçiler gibi yapması tenbih olundu. İşin hazin tarafı da müslüman olan kürekçiler ikiyüz değnek yemeye duçar edildiler.
Fransa B. elçisi Feryol, bu olaydan sonra on sene daha Osmanlı nezdinde Fransa elçisi olarak durdu. Fakat bir kere dahi huzuru padişahiye çıkmaya nail olamadı. Ayrıca devleti âliye elçiyi Fransa devletine şikâyete tenezzül dahi etmedi. Halbuki İngiltere büyükelçisi Lord Pajet olsun, gereksede Sir Ston olsun icab eden kaideye riayetle her zaman iyi kabule muhatap oldular. Hâttâ Padişah efendimiz bir keresin de Sir Ston'a hftab ederek iltifatta bulundular.
Bahse konu sefir Feryol altı ay sonra günün birinde Boğa-ziçinde, Padişah kayığına ait renge boyanmış, ve tefrişi yine padişaha tahsis olunmuş şekilde, yapılmış bir kayıkla seyr-i sefâine (sandal gezisi) çıkmış olduğu görüldü. Denizin dibini boylamak istemiyorsa derhal karaya çıkması, gezme dileğin-, deyse diğer elçiler gibi yapması tenbih olundu. İşin hazin tarafı da müslüman olan kürekçiler ikiyüz değnek yemeye duçar edildiler.
Fransa B. elçisi Feryol, bu olaydan sonra on sene daha Osmanlı nezdinde Fransa elçisi olarak durdu. Fakat bir kere dahi huzuru padişahiye çıkmaya nail olamadı. Ayrıca devleti âliye elçiyi Fransa devletine şikâyete tenezzül dahi etmedi. Halbuki İngiltere büyükelçisi Lord Pajet olsun, gereksede Sir Ston olsun icab eden kaideye riayetle her zaman iyi kabule muhatap oldular. Hâttâ Padişah efendimiz bir keresin de Sir Ston'a hftab ederek iltifatta bulundular.
Sultan 2. Mustafa Han
- 2. Mustafa'nın Hanımları ve Çocukları
- 2. Mustafa'nın Şahsiyeti
- 2. Mustafa'nın Şeyhülislamları
- Cülus Bahşişi Engeli
- Daltaban Mustafa Paşa'nın Azli ve Şehadeti
- Deli Petro ve Kont Dö Kenski Mülakatı
- Diplomatik Rezalet
- Edirne Olayının Nedeni
- Edirne Toplantısı
- İki Yönlü Gayret
- Karlofça Antlaşması
- Mali Sıkıntı ve Tütün Yasağı
- Padişahın İnadı!
- Rami Paşa'nın Sadareti
- Sadrıazamın İstifası ve Vefatı
- Sultan 2. Mustafa'nın Hali
- Sultan 2. Mustafa'nın Kızları
- Sultan 2. Mustafa'nın Sadrazamları
- Tamışvar'ın İmdadına Koşulması
- Valide Sultan ve Padişah Mülakatı
- Viyana Müzakerelerine Yol Açılıyor