3. Murad'ın Sadrıazam ve Şeyhülislâmları

3. Murad'ın Sadrıazam ve Şeyhülislâmları

3. Murad'ın tahta çıktığında Dede ve baba yadigârı ve de aynı zamanda eniştesi olan Sokullu Mehmed Paşa sadaretde bulunuyordu. Tabiiki bu kudretli ve başarılı sadrıazama muamelesi görevinde bırakması oldu. 12/ekim/1579'da şehid edilen bu enişteye fazla üzüldüğünü görmediğimiz padişah yerine Semiz Ahmed Paşayı sadnazam yaptı. Bunun dönemi ise 6 ay, 16 gün sürebildi. 38. sadnazam olarak Sokulluzâde Lala Kara Mustafa Paşa tâyin olunduğunda târih 28/ni-san/1580 idi. Ne varki 3 ay, 8 gün sonra bu sadnazam infisal etdi. 39. sadnazam olarak 7/ağustos/1580'de Koca Sinan Paşa sonunda beş defa üstlenmiş olduğu sadaretinin ilkine 7/ağustos/1580'de başladı. 2 sene, 4 ay, 18 gün sonra Dâ-mad Kanijeli Siyavuş Paşaya yerini bıraktı. Siyavuş Paşanın sadareti başladığında târih 24/araIık/1582 olup, bu zâtın dö­nemi ise 1 sene, 7 ay, 5 gün sürebildi. Bu sadrıazamin yerine Kafkasya fâtihi, 41. sadnazam Ozdemiroğlu Osman Paşa getirildiğindeyse, takvimler 28/temmuz/1584'ü gösteriyordu. Dönemi 1 sene, 3 ay, 3 gün süren Özdemiroğlu'nu takip eden 42. sadnazamın, Hadim Mesih Paşa olduğunu görüyo­ruz ve bu görevde 5ay, 16 gün kalıp, 15/nisan/1586'da tek­rar Kanijeli ibrahim Paşanın sadarete tâyin edilmesiyle karşı­laşıyoruz. İbrahim Paşanın 2. sadaretinin ilkinden daha uzun müddet 2 sene, 11 ay, 17 gün sürmesine şahidoluyoruz. Onun yerine bu sefer tensib 2/nisan/1589'da başlamak üze­re, Koca Sinan Paşa üstüne yapıldı, l/ağustos/1591'e kadar 2 sene, 3 ay, 29 gün sürdü. Onun peşindende 43. Osmanlı sadrıazamı olarak Ferhat Paşa makam-i sadarete tâyin olun-duysa da 8 ay, 3 gün sonra infisal etdi. Kanijeli İbrahim Paşa bu zatın yerine 3. ve son sadaretine başladığında târih 4/ni-san/1592 idi. 9 ay, 24 gün, sonra 1593'de hizmeti noktalan­dığın da 3 sadaretinin müddetinin; 5 sene, 3 ay, 16 gün oldu- . ğunu görüyoruz. Koca Sinan Paşaya yine sadaret makamı görünüyor ve o da 3. sadaretine 28/ocak/1593'de başlıyor görevi 16/şubat/1595'e kadar 1 sene, 11 ay, 19 gün sürdür­dü. Bu seferki sadareti, 3. Murad'ın son sadrıazamı olmasını

tirdi- Böylece 3. Murad'ın sekiz sadrıazamla çalıştığını bunlardan Koca Sinan Paşanın üç defa, yine Kanijeli ibrahim paşanın sadaretinin de, üç defa vukubulduğunu hesaba ka­tarsak, mührü hümayun 11 defa el değiştirmiş oluyor.

3. Murad'ın şeyhülislâmlarına gelince, padişah tahta câlis olduğunda Konyalı Mahmud Efendi makam-ı meşihat de idi. Vefatıyla yerine 17. Osmanlı şeyhülislâmı olarakda Kadızâde Ahmed Şemseddin Efendi 16/ekim/1577'de geldiği makamı vefatıyla boşalttığında, geride 2 sene, 7 ay, 10 gün süren bir hizmet dönemini bırakmış 25/mayıs/1580'de Hakk'a yürü­müş oldu.

Onun yerine Malûlzâde Mehmed Efendi 1 sene, 7 ay, 27 gün, sürdürdüğü görevden, istifaen ayrıldığında târih 21/ocak/1582 idi. 19. şeyhülislâm Çivizâde Hacı Mehmed Efendi ki daha önce babasının Kaanuni tarafından, Hz. Mevlânaya küfrettiği için görevden alınmış olması da bu zâtın meşihate getirilmesine, engel olmadığını hatırlatmak isteriz. 5 sene, 3 ay, 16 gün süren bu dönemin sonunda şeyhülislâm Efendi Hakk'a yürüdü. 20. şeyhülislâm olarak Müeyyetzâde Şeyhi Abdülkaadir Efendiyi meşihatde görüyoruz. 3/nisan/1589'da azlediğinde geride 1 sene, 10 ay, 28 gün sür­müş hizmet bırakmıştı. Bostanzâde Mehmed Efendi 9/mayıs/1592'de azline kadar 3 sene, 1 ay, 6 gün hizmet verdi.

Yerine Ankaralı Hacı Bayramzâde Hacı Zekeriyya Efendi de 11/temmüz/1593'e kadar yâni vefat târihine kadar, ma­kam-ı meşihatde bulundu. Bostanzâde ise 2. meşihatine başladi ve 4 sene, 8 ay, 11 gün süren görevden vefatıyla ayrıldı. Ancak 3. Murad'ın sonuncu şeyhülislâmı olmuştu Bos­tanzâde merhum. Böylece 3. Murad'ın saltanat döneminde Çalıştığı şeyhülislâm sayısı sekiz kişi olmakla beraber Bos­tanzâde 2 defa meşihate geldiğinden makam dokuz defa el değiştirmiş olmaktadır.
Top