İsmail Aleyhisselâmın Soyu:

İsmail Aleyhisselâm; İbrahim Aleyhisselâmın, Hz.Hâcer´den doğan ilk ve bü­yük oğludur.[1]

İsmail Aleyhisselâmın Doğuşu,

İsmail Aleyhisselâmın Annesiyle Birlikte Mekke´ye Götürülüşü, İsmail Aleyhisselâmın Kurban Edilmek İstenilişi, İsmail Aleyhisselâmın Sünnet Oluşu, İsmail Aleyhisselâmın Arapça Öğrenişi, İsmail Aleyhisselâmın Ok Atıcılığı, İsmail Aleyhisselâmın Ata Biniciliği, İsmail Aleyhisselâmın Davarcılığı, İsmail Aleyhisselâmın Evlenişi;

İsmail Aleyhisselâmın Kabe´yi Babası ile birlikte yapışı... bahisleri için, İbra­him Aleyhisselâma âid bölüme bakınız![2]

İsmail Aleyhisselâmın Şekil Ve Şemaili:

İsmail Aleyhisselâm: boylu, boslu, ak saçlı, güzel ve nurlu yüzlü, kırmızımsı ten-li[3], küçük başlı, büyük gözlü, uzun burunlu, kalın boyunlu, geniş omuzlu, uzun elli ve uzun ayaklı, çok güçlü ve kuvvetli idi.[4]

İsmail Aleyhisselâmın Peygamberliği Ve Bazı Faziletleri:

İsmail Aleyhisselâm; Babası İbrahim Aleyhisselâmın vefatından sonra da, ge­rek Kabe ve gerek Hacc amellerine âid hizmetleri yürütmek ve yönetmekte de­vam etti.[5]

İlk olarak Kabe´ye örtü örttü.[6]

Yüce Allah, İsmail Aleyhisselâma Peygamberlik verdi.[7]

Onu; Mekke´de ve Mekke çevresinde oturan Cürhüm ve Amalika halkı ile Ye­men kabilelerine[8], Me´rib ve Haciramevt taraflarına[9] Peygamber olarak gönderdi. [10]

Elli yıl, onları, İslâmiyete davet etti. [11]

Davet ettiği kimselerden bazısı iman, bazı inkâr etti. [12]

İman edenler, pek az idi. [13]

İsmail Aleyhisselâm, vazifesinde sabr ve sebat edenlerdendi. [14]

Sözünde, sâdıktı. [15]

Günahkârları, Mekke Hareminden, ilk sürüp çıkarandı. [16]

Kendilerine üstün meziyetler verilenlerden[17], en hayırlı olanlardandı., [18]

Namazlarını, kılmalarını, zekâtlarını vermelerini Ev halkına ve kavmine emrederdi.

Kendisi, Allah katında Rızâ´ya ermişti., [19]

İsmail Aleyhisselâm; Mekke´nin sıcaklığından şikâyetlenince, Yüce Allah:

"Ben, sana, Cennet´ten bir kapı (pencere), açacağım!

Kıyamet gününe kadar, oradan, sana serin serin yel esecektir!" buyurdu.

Pencere açılacağı bildirilen yer, kendisinin, vefat ettiği zaman, gömüldüğü Hicr

İdi.[20]

İsmail Aleyhisselâmın Bir Vasiyeti Ve Vefatı:

İsmail Aleyhisselâm, ölüm döşeğine düşünce, kızı Nesîme´yi, Ays´a nikahla­masını, kardeşi İshak Aleyhisselâma vasiyet etti. [21]

İshak Aleyhisselâm da, Ağabeyinin bu vasiyetini, yerine getirdi. [22]

Babası İbrahim Aleyhisselâmın vefatından sonra, İsmail Aleyhisselâm da, ve-fat etti. [23]

Hicr´de gömülü bulunan annesi Hz.Hâcer´in yanına gömüldü. [24] İsmail Aleyhisselâm vefat ettiği zaman, yüz otuz yedi yaşında idi. [25] Ona ve Âline ve gönderilen bütün Peygamberlere selâm olsun![26]

Hatim Kazılırken İsmail Aleyhisselâmın Tabutuna Rastlanışı:

Abdullah b. Zübeyr; Haccac´ın, Mancınıkla attırdığı taşlarla yıkılan Kabe´yi, ye­niden yaptırırken (Hicrî: 64), Hatîm´i kazdırdığı sırada, orada, yeşil taştan bir Tâ­but buldu.

Bunun hakkında Kureyşîlerden bilgi istedi. İstediği bilgiyi, hiç birinde bulama­yınca, Abdullah b. Safvan´a adam gönderip ondan sordurdu.

Abdullah b.Safvan:

"Bu, İsmail Aleyhisselâmın kabridir. Onu, yerinden kımıldatma!" dedi.

Abdullah b.Zübeyr de, Tâbut´u, olduğu gibi bıraktı. [27]

İsmail Aleyhisselâmın Oğulları:

İsmail Aleyhisselâm, ilk zevcesini boşadıktan sonra[28], Cürhümîlerden Mudad b.Amr´ül Cürhümî´nin kızı ile evlenmiş, kendisinin, ondan on iki oğlu doğmuştu. [29]

Mudad´ın kızının ismi Ra´le idi. [30]

İsmail Aleyhisselâmın, Ra´leden doğan oğullarının isimleri şöyle idi:

1) Nâbit,

2) Kaydar,

3) Ezbel veya Ezbil

4) Mebşa veya Menşâ,

5) Mişma´ veya Meşmae,

6) Maşı,

7) Duma,

8) Ezer veya Ezür,

9) Tayma,

10) Yatur,

11) Nebiş veya Neyiş,

12) Kayzuma[31]

İsmail Aleyhisselâmdan Sonra Kabe Hizmetlerinin Kimler Tarafından İdare Edildiği?

İsmail Aleyhisselâmın vefatından sonra, Kabe hizmetini, oğlu Nabit, üzerine alıp yönetti. [32]

Bu hizmetin, önce Kaydar, ondan sonra Nabit tarafından yönetildiği rivayet olun­duğu gibi|[33];

İsmail Aleyhisselâmın vefatından sonra Kabe hizmetiyle, önce, Kaydar´ın, sonra, Teymen b. Nabt´ın, ondan sonra, Nabit b. Hemeysa´, b. Teymen, b. Nabt´ın meş­gul olduğu ve Nabit´in vefatı üzerine de, bu hizmetin, Cürhümîler tarafından gö­rüldüğü rivayet ve Nabit´in şeceresi de, Nabit b. Hemeysa´, b. Teymen, b. Nabt, b. Kaydar, b. İsmail Aleyhisselâm olarak kaydedilir. [34]

Kaydar´ın Bazı Özellikleri:

1) İsmail Aleyhisselâmın oğullarından Kaydar´ın yüzünde Muhammed Aleyhis­selâmın Nûr´u parıldardı.

2) Savaşçılık,

3) Güreşçilik,

4) Ok atıcılık,

5) Avcılık,

6) Ata binicilik... gibi bir takım özellikleri de, vardı.

Her gün, av silahının yanına vardığı zaman, silahından, ya dişi bir geyiğin, ya da, bir kuşun:

"Allah´ın ismini anmadıkça, beni, kesme! Besmele çekmedikçe de, yeme!" diye seslendiğini işitirdi. [35]

İsmail Oğullarının Mekke´den Dağılışı Ve Yönetimin Cürhümîlere Geçişi:

Nâbıt vefat ettiği zaman, İsmail Aleyhisselâmın oğulları, geçim bolluğu olan yer­lere dağıldılar.

İçlerinden bazısı ise;

"Biz, Allanın Hareminden ayrılmayız!" diyerek Mekke´de kaldılar.

Mekke´de kalanlar arasında, İsmail Aleyhisselâmın küçük yaştaki çocukları da, bulunuyordu. [36]

Bunun için, Kabe hizmetini, İsmail Aleyhisselâmın oğullarının ana tarafından babaları olan Mudad b. Amr´elcühenî, üzerine aldı. [37]

--------------------------------------------------------------------------------

[1] ibn.Sa´d-Tabakat c.1,s.48,49.

M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları: 1/233.

[2] M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları: 1/233.

[3] Ebû Nuaym-Delâilünnûbüvve c.1,s.23, Beyhakî-Delailünnübüvve c.1,s.29, Süyûtî-Hasâisülkübrâ c.2,s.129, Di­yar. Bekrî-Hamîs c.1,s.22.

[4] Hâkim-Müstedrek C.2.S.553-554.

M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları: 1/233.

[5] Yâkubî-Tarih c.1,s.221.

[6] ibn.Hacer-Fethulbâri c.3,s.366.

[7] En´am: 86, 89, Taberî-Tarih c.1,s.161.

[8] Taberî-Tarih c.1,s.161, Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.1,s.192-193.

[9] Diyar. Bekrî-Hamîs c.1,s.145 .

[10] Taberî-tarih c.1,s.161, Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.1,s.192-193, İbn.Haldun-Tarih c.2,ks.1,s.39.

[11] Diyar. Bekrî-Hamîs c.1,s.145.

[12] İbn.Haldun-Tarih c.2,ks.1,s.39.

[13] Diyar.Bekrî-Hamîs c.1,s.145.

[14] Enbiyâ: 85.

[15] Meryem: 54.

[16] Yâkubî-Tarihc.1,s.221.

[17] En´am: 86.

[18] Sâd: 48.

[19] Meryem: 55.

[20] Ezrakî-Ahbaru Mekke c.1,s.312, Taberî-Tarih c.1,s.162, Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.1,s.193.

M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları: 1/233-234.

[21] Taberî-Tarih c.1,s.162, İbn.Esîr-Kâmil c.1,s.125, Diyar.Bekrî-Hamîs C.1.S.145.

[22] İbn.Esîr-Kâmil c.1,s.125, Diyar.Bekrî-Hamîs c.1,S.145.

[23] İbn.Sa´d-Tabakat c.1,s.52.

[24] İbn.İshak, İbn.Hişam-Sîre c.1,s.6, İbn.Sa´d-Tabakat c.1,s.52, Ezrakî-Ahbaru Mekke c.1,s.86, İbn.Kuteybe-Maarif s.17, Taberî-Tarih c.1 ,s.162, İbn.Esîr-Kâmil c.1 ,s.125, Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.1 ,s.193, Ibn.Haldun-Tarıh c.2,ks.1,s.39.

[25] İbn.Kuteybe-Maarif s.16-17, Taberî-Tarih c.1,s.162, Mes´ûdî-Murucuzzeheb c.2,s.48, Ebülfida-Elbidaye ven­nihaye c.1,s.193.

[26] M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları: 1/234-235.

[27] Ezrakî-Ahbaru Mekke c.1,s.312.

M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları: 1/235.

[28] Buharî-Sahihc.4,s.115, Taberî-Tarih c.1,s.132, Sâlebî-Araiss.83, İbn.Esîr-Kâmil c.1,s.1O4, Ezrakî-Ahbaru Mekke c.1,s.58.

[29] İbn.İshak, İbn.Hişam-Sîre c.1,s.5, İbn.Sa´d-Tabakat c.1,8.51, Ezrakî-Ahbaru Mekke c.1,s.81, İbn.Kuteybe-Maarif ş.16 Yâkubî-Tarih c.1,s.222, Taberî-Tarih c.1,8.161, İbn.Esîr-Kâmil c.1,s.125

[30] İbn.Sa´d-Tabakat c.1,s.51, Ezrakî-Ahbaru Mekke c.1,s.86

[31] İbn.İshak, İbn.Hişam-Sîre c.1 ,s.5, İbn.Sa´d-Tabakat c.1 ,s.51, ibn.Habîb-Muhabber s.386, Ezrakî-AhbaruMekke c.1,8.81, Yâkubî-Tarih C.1.S.222, Taberî-Tarih c.1,s.161, Mes´udî-Murucuzzeheb c.1,s.62, İbn.Esîr-Kâmil c.1,s.125, Ebülfida-Elbidaye vennihaye c.1,s.193, ibn.Haldun-Tarih c.2,ks.1,s.39.

M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları: 1/235.

[32] ibn.Sa´d-Tabakat c.1,s.52, Ezrakî-Ahbaru Mekke c.1,s.81-82, Yâkubî-Tarih c.1,s.222, Dîneverî-El´ahbar s.9, ibn.Kuteybe-Maarif s.16, Taberî-Tarih c.2, s.198, Mes´ûdî-Nurûcuzzeheb c.2, s.49 , İbn.Haldun-Tarih c.2,ks.1,s.3.

[33] Yâkubî-tarih C.1.S.222, İbn.Haldun-Tarih c.2,ks.1,s.331.

[34] Belazürî-Ensabüleşraf c.1,s.8,12.

M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları: 1/236.

[35] Diyar.BekrMHamîs c.1,s.146.

M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları: 1/236.

[36] Yâkubî-Tarih C.1.S.222.

[37] ibn.İshak,İbn.Hişam-Sîrec.1,s.12O, Ezrakî-Ahbaru Mekke c.1,s.81, Yâkubî-Tarih c.1,s.222, Taberî-Tarih c.2,s.198.

M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları: 1/236.