İnsanları Farzlara Davet Etmeleri
İnsanları Farzlara Davet Etmeleri
Hz. Peygamber’in Cerir’i Kelime-i Şehâdete, İman ve Farzlara Davet Etmesi
- Cerir b. Abdullah şöyle anlatıyor: Hz. Peygamber bana
‘Ey Cerir! Buraya niçin geldin?’ dedi. Ben,
‘Ey Allah’ın Rasûlü! Elinde müslüman olmak için geldim’ dedim. Bunun üzerine Hz. Peygamber sırtıma bir aba attı ve sonra ashabına dönerek
‘Bir kavmin kerimi, önderi, başı size gelirse ona ikramda bulununuz’ dedi. Sonra da ‘Ey Cerir! Seni Allah’tan başka ilah olmadığına ve benim Allah’ın Rasûlü olduğuma şahitlik etmeye davet ediyorum. Allah’a ve son güne, kaderin hayır ve şerrine iman etmeye davet ediyorum. Farz namazı kılıp farz zekâtı vermeye davet ediyorum’ buyurdu. Ben de bunları yaptım. Bu olaydan sonra Hz. Peygamber beni her gördükçe tebessüm ederdi.[1]
--------------------------------------------------------------------------------
[1] Bidaye V/78; Kenzü’l-Ummal VII/19 (Burada Tabarani ve Ebu Nuaym’ın Cerir’den rivayet ettiği de yazılıdır)
Muhammed Yusuf Kandehlevi, Hayatu’s-Sahabe, Akçağ Yayınları: 1/110.
Hz. Peygamber’in Muaz b. Cebel’e Yemenlileri Farzlara Nasıl Davet Etmesi Gerektiğini Öğretmesi
- Hz. Peygamber, Yemen’e gönderdiği Muaz b. Cebel’e şunları söyledi: “Sen ehl-i kitab olan bir millete gidiyorsun. Oraya vardığında onları önce ‘Allah’tan başka ilah olmadığına, Muhammed’in de O’nun elçisi olduğuna’ davet et. Eğer bu hususta sana itaat ederlerse onlara Allah’ın her gün ve gecede beş vakit namazı farz kıldığını söyle. Eğer bu hususta da sana uyarlarsa onlara zekatın da farz kılındığını haber ver ki bu zenginlerinden alınıp fakirlerine verilir. Bu hususta sana itaat edecek olurlarsa sakın onların mallarının en güzellerini zekât olarak alma. Mazlumun bedduasından sakın. Çünkü onunla Allah arasında perde yoktur”[1]
--------------------------------------------------------------------------------
[1] Bidaye VI/100 (Buhari ile başkalarından)
Muhammed Yusuf Kandehlevi, Hayatu’s-Sahabe, Akçağ Yayınları: 1/110.
Hz. Peygamber’in Havşeb ü-Zuleym’i İslâm’ın Farzlarına Davet Etmesi
- Havşeb zî-Zuleym şöyle anlatıyor: Allah Teâlâ Hz. Muhammed’i peygamber olarak gönderdikten sonra Abd-u şer ile birlikte halktan kırk süvariyi Peygamber’e gönderdim. Onlar benim bir mektubumu Medine’ye götürüp
Hz. Peygamber’e verdiler. Abd-u şer
‘Hanginiz Muhammed’dir?’ diye sordu. Sahabeler Hz. Peygamber’i göstererek
“İşte bu zattır” dediler. Abd-u şer Hz. Peygamber’e
‘Bize ne getirdin? Eğer getirdiğin haksa sana tâbi olacağız’ dedi. Hz. Peygamber
‘Namazı kılınız, zekâtı veriniz. Kan akıtmayınız; iyiliği emredip kötülüklerden sakındırınız’ buyurdu. Bunun üzerine Abd-u şer
‘Bunlar gerçekten güzel şeylerdir. O halde elini uzat da sana biat edeyim!’ dedi. Hz. Peygamber onun ismini sordu. O da Abd-u şer olduğunu söyledi. Bunun üzerine Hz. Peygamber
‘Hayır! Sen Abd-u hayr’sın!’ dedi. Hz. Peygamber, mektubuma bir cevap yazarak kendisine biat eden Abd-u hayr ile bana gönderdi. Ben de iman ettim.[1]
--------------------------------------------------------------------------------
[1] Kenz V/325 (Ebu Nuaym’dan. Ayrıca İbn Mende ile İbn Asakir tarafından rivayet edildiğini de söyler I/84); İsabe I/382.
Muhammed Yusuf Kandehlevi, Hayatu’s-Sahabe, Akçağ Yayınları: 1/110-111.
Hz. Peygamber’in Abd-u Kays Heyetini İslâm’ın Farzlarına Davet Etmesi
Hz. Peygamber, kendisine gelen Abd-u Kays heyetine
‘Utanıp pişman olmayasınız!’ dedi. Onlar
‘Ey Allah’ın Rasûlü! Bizimle senin aranda Mudar’dan dolayı bazı güçlükler vardır. Biz sana ancak haram ayda gelebiliriz. Emir’den (İslâm’dan) bize kavmi ona davet edebileceğimiz ve kendisiyle amel ettiğimizde cennete gireceğimiz güzel birşeyler söyle’ dediler. Bunun üzerine Hz. Peygamber şöyle buyurdu:
‘Size dört şeyi emrediyor, dört şeyi de yasaklıyorum: Size Allah’a inanıp O’ndan başka ilah olmadığına şahitlik etmenizi, namazı kılmanızı, zekatı vermenizi, Ramazan’da oruç tutmanızı ve bir de ganimetlerin beşte birini vermenizi emrediyorum. Dübbâ, nakîr, hantem ve müzeffet denilen kaplarda içki yapmaktan da sizi menediyorum.[1]
--------------------------------------------------------------------------------
[1] Bidaye V/46 (Buhari İbn Abbas’tan) Tayalisi’nin rivayetinde ise şöyle bir fazlalık vardır: “Bu emir ve yasaklarımı koruyun ve kavminizi de onlara davet edin”.
Muhammed Yusuf Kandehlevi, Hayatu’s-Sahabe, Akçağ Yayınları: 1
Alkame’nin, İmanın Hakikatı, İman ve Farzlara Davet Konusundaki Hadisi
Alkame b. el-Hâris şöyle anlatıyor: Kavmimden altı kişi ile birlikte Hz. Peygamber’e gittik. Selamdan sonra onunla konuştuk. Konuşmamız hoşuna gitti ve
‘Siz nesiniz?’ dedi. Biz de cevap olarak mü’minler olduğumuzu söyledik. O zaman
‘Her kavlin bir hakikati vardır. Sizin imanınızın hakikati nedir?’ diye sordu. Şöyle cevap verdik:
‘Bunlar onbeş haslettir. Beş hasletini sen bize emrettin; beşini de senin elçilerin. Son beş haslet ise tâ câhiliyetten beri bizim ahlakımız olup hâlâ da onları bırakmış değiliz. Ancak bunları yasaklarsanız onlardan da vazgeçeriz’. Hz. Peygamber
‘Benim size emrettiğim beş haslet nedir?’ diye sordu. Şöyle dedik:
‘Allah’a, O’nun meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, kaderin hayır ve şerrine iman etmemizi emrettin’.
‘Elçilerimin size emrettiği beş şey nedir?’ diye sordu. Buna şu cevabı verdik:
‘Elçilerin bize Allah’tan başka ilah olmadığına, O’nun tek ve ortaksız, seninse O’nun kulu ve Rasûlü olduğuna iman etmemizi, farz namazı kılmamızı, farz olan zekâtı vermemizi, Ramazan ayında oruç tutup gücümüz yetiyorsa hacca gitmemizi emrettiler’. Hz. Peygamber
‘Câhiliyette edindiğiniz hasletler nelerdir?’ diye sordu. Cevab olarak dedik ki:
‘Zenginlik halinde Allah’a şükretmek, bela anında sabr, harp sahalarında doğruluk ve kazanın acısına rıza göstermek, düşmanlarımızın başına bir musibet geldiğinde ona sevinmemektir’. Bunun üzerine Hz. Peygamber
‘Fakihtirler, ediptirler. Nerdeyse peygamber olacaklar. Ne şerefli hasletler varmış sizde’ dedikten sonra bizlere gülümseyerek şöyle buyurdu:
‘Size beş haslet vasiyet ediyorum ki Allah o hasletlerle sizin için hayır hasletlerini kemale erdirsin: Yiyemeyeceğiniz şeyleri toplamayınız; içlerinde oturamayacağınız binalar yapmayınız. Yarın bırakıp gideceğiniz şeylerde başkalarıyla çekişmeyiniz; O’na kavuşup huzurunda toplanacağınız Allah’tan korkunuz. Varacağınız ve orada ebedî kalacağınız yer için hazırlıkta bulununuz’[1]
- Daha önce el-Adeviyye’nin, dedesinden naklettiği bir hadiste
“Ne söylüyorsun?” sorusuna cevap olarak Hz. Peygamber şunları söylemiştir:
‘Allah’tan başka ilah olmadığına, benim, Allah’ın Rasûlü olduğuma şehadet edip bana gelecek Kur’an’a iman edeceksiniz. Lat ve Uzza’yı bırakacak, onları inkâr edeceksiniz. Namazı kılacak, zekâtı vereceksiniz...’ (İsmi verilmeyen bir kişiyi imana davet etmek konusunda geçti.)[2]
--------------------------------------------------------------------------------
[1] Kenz I/69 (Hakim’den); Nisaburi (Alkame’den); Askeri, Reşari, İbn Asakir (Süveyd b. El-Haris’ten); İsabe II/98’de yer aldığına göre bu rivayet daha meşhurdur. Ebu Nuaym, Hilye IX/279 (Yine Süveyd’den: “Kaderin hayır ve şerrine iman” yerine “Ölümden sonra dirilmeye iman” ibaresi, “Düşmanların musibete uğradığında sevinmemek” yerine “Düşmanların sevindikleri durumlarda sabır göstermek” ibaresi bulunmkatadır)
[2] Muhammed Yusuf Kandehlevi, Hayatu’s-Sahabe, Akçağ Yayınları: 1/111-112.
- Cerir b. Abdullah şöyle anlatıyor: Hz. Peygamber bana
‘Ey Cerir! Buraya niçin geldin?’ dedi. Ben,
‘Ey Allah’ın Rasûlü! Elinde müslüman olmak için geldim’ dedim. Bunun üzerine Hz. Peygamber sırtıma bir aba attı ve sonra ashabına dönerek
‘Bir kavmin kerimi, önderi, başı size gelirse ona ikramda bulununuz’ dedi. Sonra da ‘Ey Cerir! Seni Allah’tan başka ilah olmadığına ve benim Allah’ın Rasûlü olduğuma şahitlik etmeye davet ediyorum. Allah’a ve son güne, kaderin hayır ve şerrine iman etmeye davet ediyorum. Farz namazı kılıp farz zekâtı vermeye davet ediyorum’ buyurdu. Ben de bunları yaptım. Bu olaydan sonra Hz. Peygamber beni her gördükçe tebessüm ederdi.[1]
--------------------------------------------------------------------------------
[1] Bidaye V/78; Kenzü’l-Ummal VII/19 (Burada Tabarani ve Ebu Nuaym’ın Cerir’den rivayet ettiği de yazılıdır)
Muhammed Yusuf Kandehlevi, Hayatu’s-Sahabe, Akçağ Yayınları: 1/110.
Hz. Peygamber’in Muaz b. Cebel’e Yemenlileri Farzlara Nasıl Davet Etmesi Gerektiğini Öğretmesi
- Hz. Peygamber, Yemen’e gönderdiği Muaz b. Cebel’e şunları söyledi: “Sen ehl-i kitab olan bir millete gidiyorsun. Oraya vardığında onları önce ‘Allah’tan başka ilah olmadığına, Muhammed’in de O’nun elçisi olduğuna’ davet et. Eğer bu hususta sana itaat ederlerse onlara Allah’ın her gün ve gecede beş vakit namazı farz kıldığını söyle. Eğer bu hususta da sana uyarlarsa onlara zekatın da farz kılındığını haber ver ki bu zenginlerinden alınıp fakirlerine verilir. Bu hususta sana itaat edecek olurlarsa sakın onların mallarının en güzellerini zekât olarak alma. Mazlumun bedduasından sakın. Çünkü onunla Allah arasında perde yoktur”[1]
--------------------------------------------------------------------------------
[1] Bidaye VI/100 (Buhari ile başkalarından)
Muhammed Yusuf Kandehlevi, Hayatu’s-Sahabe, Akçağ Yayınları: 1/110.
Hz. Peygamber’in Havşeb ü-Zuleym’i İslâm’ın Farzlarına Davet Etmesi
- Havşeb zî-Zuleym şöyle anlatıyor: Allah Teâlâ Hz. Muhammed’i peygamber olarak gönderdikten sonra Abd-u şer ile birlikte halktan kırk süvariyi Peygamber’e gönderdim. Onlar benim bir mektubumu Medine’ye götürüp
Hz. Peygamber’e verdiler. Abd-u şer
‘Hanginiz Muhammed’dir?’ diye sordu. Sahabeler Hz. Peygamber’i göstererek
“İşte bu zattır” dediler. Abd-u şer Hz. Peygamber’e
‘Bize ne getirdin? Eğer getirdiğin haksa sana tâbi olacağız’ dedi. Hz. Peygamber
‘Namazı kılınız, zekâtı veriniz. Kan akıtmayınız; iyiliği emredip kötülüklerden sakındırınız’ buyurdu. Bunun üzerine Abd-u şer
‘Bunlar gerçekten güzel şeylerdir. O halde elini uzat da sana biat edeyim!’ dedi. Hz. Peygamber onun ismini sordu. O da Abd-u şer olduğunu söyledi. Bunun üzerine Hz. Peygamber
‘Hayır! Sen Abd-u hayr’sın!’ dedi. Hz. Peygamber, mektubuma bir cevap yazarak kendisine biat eden Abd-u hayr ile bana gönderdi. Ben de iman ettim.[1]
--------------------------------------------------------------------------------
[1] Kenz V/325 (Ebu Nuaym’dan. Ayrıca İbn Mende ile İbn Asakir tarafından rivayet edildiğini de söyler I/84); İsabe I/382.
Muhammed Yusuf Kandehlevi, Hayatu’s-Sahabe, Akçağ Yayınları: 1/110-111.
Hz. Peygamber’in Abd-u Kays Heyetini İslâm’ın Farzlarına Davet Etmesi
Hz. Peygamber, kendisine gelen Abd-u Kays heyetine
‘Utanıp pişman olmayasınız!’ dedi. Onlar
‘Ey Allah’ın Rasûlü! Bizimle senin aranda Mudar’dan dolayı bazı güçlükler vardır. Biz sana ancak haram ayda gelebiliriz. Emir’den (İslâm’dan) bize kavmi ona davet edebileceğimiz ve kendisiyle amel ettiğimizde cennete gireceğimiz güzel birşeyler söyle’ dediler. Bunun üzerine Hz. Peygamber şöyle buyurdu:
‘Size dört şeyi emrediyor, dört şeyi de yasaklıyorum: Size Allah’a inanıp O’ndan başka ilah olmadığına şahitlik etmenizi, namazı kılmanızı, zekatı vermenizi, Ramazan’da oruç tutmanızı ve bir de ganimetlerin beşte birini vermenizi emrediyorum. Dübbâ, nakîr, hantem ve müzeffet denilen kaplarda içki yapmaktan da sizi menediyorum.[1]
--------------------------------------------------------------------------------
[1] Bidaye V/46 (Buhari İbn Abbas’tan) Tayalisi’nin rivayetinde ise şöyle bir fazlalık vardır: “Bu emir ve yasaklarımı koruyun ve kavminizi de onlara davet edin”.
Muhammed Yusuf Kandehlevi, Hayatu’s-Sahabe, Akçağ Yayınları: 1
Alkame’nin, İmanın Hakikatı, İman ve Farzlara Davet Konusundaki Hadisi
Alkame b. el-Hâris şöyle anlatıyor: Kavmimden altı kişi ile birlikte Hz. Peygamber’e gittik. Selamdan sonra onunla konuştuk. Konuşmamız hoşuna gitti ve
‘Siz nesiniz?’ dedi. Biz de cevap olarak mü’minler olduğumuzu söyledik. O zaman
‘Her kavlin bir hakikati vardır. Sizin imanınızın hakikati nedir?’ diye sordu. Şöyle cevap verdik:
‘Bunlar onbeş haslettir. Beş hasletini sen bize emrettin; beşini de senin elçilerin. Son beş haslet ise tâ câhiliyetten beri bizim ahlakımız olup hâlâ da onları bırakmış değiliz. Ancak bunları yasaklarsanız onlardan da vazgeçeriz’. Hz. Peygamber
‘Benim size emrettiğim beş haslet nedir?’ diye sordu. Şöyle dedik:
‘Allah’a, O’nun meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, kaderin hayır ve şerrine iman etmemizi emrettin’.
‘Elçilerimin size emrettiği beş şey nedir?’ diye sordu. Buna şu cevabı verdik:
‘Elçilerin bize Allah’tan başka ilah olmadığına, O’nun tek ve ortaksız, seninse O’nun kulu ve Rasûlü olduğuna iman etmemizi, farz namazı kılmamızı, farz olan zekâtı vermemizi, Ramazan ayında oruç tutup gücümüz yetiyorsa hacca gitmemizi emrettiler’. Hz. Peygamber
‘Câhiliyette edindiğiniz hasletler nelerdir?’ diye sordu. Cevab olarak dedik ki:
‘Zenginlik halinde Allah’a şükretmek, bela anında sabr, harp sahalarında doğruluk ve kazanın acısına rıza göstermek, düşmanlarımızın başına bir musibet geldiğinde ona sevinmemektir’. Bunun üzerine Hz. Peygamber
‘Fakihtirler, ediptirler. Nerdeyse peygamber olacaklar. Ne şerefli hasletler varmış sizde’ dedikten sonra bizlere gülümseyerek şöyle buyurdu:
‘Size beş haslet vasiyet ediyorum ki Allah o hasletlerle sizin için hayır hasletlerini kemale erdirsin: Yiyemeyeceğiniz şeyleri toplamayınız; içlerinde oturamayacağınız binalar yapmayınız. Yarın bırakıp gideceğiniz şeylerde başkalarıyla çekişmeyiniz; O’na kavuşup huzurunda toplanacağınız Allah’tan korkunuz. Varacağınız ve orada ebedî kalacağınız yer için hazırlıkta bulununuz’[1]
- Daha önce el-Adeviyye’nin, dedesinden naklettiği bir hadiste
“Ne söylüyorsun?” sorusuna cevap olarak Hz. Peygamber şunları söylemiştir:
‘Allah’tan başka ilah olmadığına, benim, Allah’ın Rasûlü olduğuma şehadet edip bana gelecek Kur’an’a iman edeceksiniz. Lat ve Uzza’yı bırakacak, onları inkâr edeceksiniz. Namazı kılacak, zekâtı vereceksiniz...’ (İsmi verilmeyen bir kişiyi imana davet etmek konusunda geçti.)[2]
--------------------------------------------------------------------------------
[1] Kenz I/69 (Hakim’den); Nisaburi (Alkame’den); Askeri, Reşari, İbn Asakir (Süveyd b. El-Haris’ten); İsabe II/98’de yer aldığına göre bu rivayet daha meşhurdur. Ebu Nuaym, Hilye IX/279 (Yine Süveyd’den: “Kaderin hayır ve şerrine iman” yerine “Ölümden sonra dirilmeye iman” ibaresi, “Düşmanların musibete uğradığında sevinmemek” yerine “Düşmanların sevindikleri durumlarda sabır göstermek” ibaresi bulunmkatadır)
[2] Muhammed Yusuf Kandehlevi, Hayatu’s-Sahabe, Akçağ Yayınları: 1/111-112.
HAYATÜ´S SAHABE
- Allah (c.c.) Yolunda Güçlüklere Katlanma
- Allah İçin Savaşmak ve Zorluklara Katlanmak
- Allah Teâlâ’nın Hz. Peygamber’in Ashâbı Hakkındaki Âyetleri
- Allah'a ve Rasûlü'ne İtaat Hususundaki Ayetler
- Allah’a Davet Hususunda Vazifeli Olan Hz. Peygamber’in Cihad Etmekteki Israrı
- Amr İbn As ve Halid Bin Velid´in Müslüman Oluşu
- Ashâb-ı Kiram Hakkındaki Rivayetler
- Ashabın Kahramanlığı
- Ashabın Söz Birliğine Önem Vermeleri
- Büluğa Ermemiş Çocukların Biat Etmesi
- Bütün Ashabın Eziyetlere Göğüs Germesi
- Cihad Konusunda Gevşeklik Yapanların Kınanması
- Cihad Üzerine Bat Edilmesi
- Davet İçin Askeri Birlikler Göndermesi
- Davet İçin Fertleri Görevlendirmesi
- Davet Yolunda Çekilen Açlık
- Davet Yolunda Susuzluğa Açlığa Korkuya Elbisesizliğe Hastalığa Katlanmak
- Dinlemek ve İtaat Etmek Üzere Biat Edilmesi
- Ebu Hureyre ve Ümmü Suleym
- Ebu Talib Vefat Ettiğinde Hz Peygamber’in Kavmini İslâm’a Davet Etmesi
- Hicret Üzerine Biat Edilmesi
- Hudeybiye Barışının Yapılması
- Hz Ömer’in Mürtedlerin İslâm’a Dönmeleri Hususundaki Arzu ve Gayreti
- Hz. Ebu Bekir Zamanında Sahabelerin Daveti
- Hz. Ebu Bekir´in Cihada Teşviki
- Hz. Ebu Bekir, Ömer ve Mus´ab Bin Umeyr´in İslam´a Davetleri
- Hz. Ömer Zamanında Sahabelerin Daveti
- Hz. Ömer, Hz.Osman ve Hz. Ali´nin Cihada Teşvikleri
- Hz. Ömer’in Bir Rahibin Durumuna Ağlaması
- Hz. Peygamber Devrinde Sahabenin Savaşta Daveti