Sultan 2. Bayezid'in Hanımları ve Çocukları
Sultan 2. Bayezid'in Hanımları ve Çocukları
Sultan 2. Bayezid'in Yılmaz Öztuna'ya göre; 11 evlilik yaptığını kaydediyor Devletler ve Hanedanlar adlı dev çalışmasında. TTK'dan yayınlanmış, Çağatay üluçay'ın Padişahların Kadınları ve Kızları adlı çalışma da sekiz rakamını veriyor. Görüldüğü gibi sayıda ihtilaf var bakalım şahıslarda hangi hanımların izdivacında ittifakları var önce ona bir göz atalım. Çağatay (Jluçay'ın sekiz adı verilmiş hanımların Oztuna-da var olduğunu söyleyelim. Olmayanların; Öztuna'nın 6. sırada gösterdiği Gülfem hatun, 9. sırada Fülâne hatun diye adı bilinmeyen bir hanımsultan ve 10. sırada göstermiş olduğu Abdülhayy kızı Muhterem hatunlardır.
Bunların sonuncusu Muhterem Hatundan başlayalım ki bu hatun hakkında bilgi, sadece Bursa'da kabrinin olduğudur vede Abdülhayy isimli bir zâtın kızı olduğudur. 9. sırada gösterilen Fülâne hanım hakkında da damad Güveği Sinan Paşanın kızı olduğudur ki bu paşa kapdan-i deryalık yapmıştır. 6. sırada gösterilen Gülfem Hatun için hiç bir malumat yok. Görüyorsunuz koskoca padişah hanımlarının hakkında bile doğru dürüst malumat bulmak kabil değil, nerede has-so'nun, memmo'nun halihayatında bilgi sahibi olalım. Yazmayan bir milletin, geleceği hâl budur. Her ailenin en azından bir ferdi aile defteri tutmalı ve en azından vukuatları ve doğum ve vefatları gününde kaydetmelidir diye buradan tavsiyeyi elzem görüyorum.
Şimdi 2. Bayezid'in hanımlarını üluçay dizaynına göre özetleyelim: Ayşe hatun; Dulkadıroğullarından Alâüddevle-nin kızıdır ve 1467'de Amasya valiliğinde bulunan, 2. Bayezid ile izdivacı olmuştur. Yavuz Sultan Selim'in validesi bu hanımdır. Ayşe hatun 911/1505'de Trabzonda vefat etmiştir.
Bülbül hatun ise Abdullah adlı birinin kızıdır, şehzade Ahmed ile Hundi Sultan'ı doğurmuştur. Bu şehzade Ahmed'İ 1513'de Yavuz Selim öldürtmüştür. Bülbül Hatun oğlunun türbesinde yatmakta ölüm tarihi 921/1515 olarak görülmektedir.
Ferahşad hatun; Kefe'de sancak beyi olan oğlu şehzade Mehmed ile daha ziyade beraber kalmıştır. 912/1507'de Mehmed bey'in vefatı vukubulduğunda kızları ve kardeşleriyle İstanbul'a geldi. Bu hatunun Silivri'de bazı vakıflar kurduğu biliniyor. Gülbahar hatun; künyesi Gülbahar ibni Abdüs-samed olduğuna göre câriye addedilmektedir. Tayyip Gök-bilgin, Yavuz Selim'in annesinin bu hatunun olduğu iddiası vardır. Gülruh Hatun; tuhaftırki bu kadınefendinin baba adıda Abdülhayy olarak geçmektedir. Yukarıda Muhterem hanımı tanıtırken, Abdülhayy kızı olduğunu söylemiştik.
Gülruh Hatun 2. Bayezid'in Alemşah adlı oğlu ile Kamer Sultan adlı kızının annesidir. Oğlunun sancak beyliği görevlerinde dâima yanında bulunmuş, onu müptelâ olduğu içkiden kurtarmak için çırpınmış diye öğreniyoruz. Akhisar'da bir mescid, Aydın Güzeihisar'da ve Duraklı köyünde birer mescid yaptırmıştır. Gördes, Demirci, Nazilli, Birgide han, hamam ve kervansaraylar yaptırmıştır. Kabri Bursa'dadir.
Hüsnüşah hatun; Karamanoğullarından Nasuh Bey'in kızıdır. Bu hanım şehzade Şehinşah ve Sultanzâde hatunun annesidir. Oğlu Şehinşahın 1511'de ölmesi üzerine Bur^a'ya geldi. Manisa Hatuniye Camiini bu hanım yaptırmış ve Kurşunlu Hanı da 1497' de vakıf olarak yaptırmıştır.
Nigâr hatun; Şehzade Korkut'un ve Fatma Sultanın annesidir. Babasının adı, Abdullah Vehbi olarak geçmekte, Şehzâ de Korkut Manisa'dan Antalya sancak beyliğine tâyin olunduğunda da onunla birlikte bulunuyordu. Aynı sene orada öldü ve Antalya'ya defnolundu, tarih 1503 yılı idi.
Şirin Hatun; bu hatunun baba ismi Abdullah olup, şehza-deside, Abdullah idi. Oğlu şehzade Abdullah'ın öiümü üzerine, Bursa'ya gelen Şirinhatun burada ve Mihaliç de birer mektep yaptırdığı gibi Trabzonda da bir mescid yaptırmıştır. Vefat târihi malum değildir.
2. Bayezid'in kızlarına gelince; Uluçay'a göre 2. Bayezid'in bir düzine kızı vardır. Öztuna ise bunu onyedi tane olarak tesbit etmiştir. Her iki listeye bakıldığında onbir isimde ve malumatta ittifak vardır. Şimdide müttefik olunanları kayda geçelim:
Aynişah Sultan Aşıkpaşazâde târihine göre Uğurlu Meh-med Beyinoğlu Ahmed Mirza ile 1490'da evlenmiştir. Bursa-da Şirin hatun türbesinde yattığına göre onun kızı olması muhtemeldir. İstanbulda Beşir Ağa medresesi yanında bir mektep yaptırmıştır.
Ayşe Sultan Güveyi Sinan Paşanın hanımıdır. 1504'de Sinan Paşa'nın vefatıyla dul kaldı.
Fatma Sultan, Sofu şehzade Korkut'un kardeşi olup annesi Nigar hatundur. Güzelce Hasan Beyle evliydi. Bursa'da ölmüştür.
Gevherimülük Sultan, Dukakinzâde Mehmed Bey'in eşidir. Bursa da vefat etmiş ve Şehzade Ahmed türbesine defnolun-muştur.
Hatice Sultan Faik Paşa'nın karısı olup bir oğlu vardır Ahmed Çelebi adında, Çukurbostanda bir camii bir mekteb bir de küçük çeşme yaptırmıştır.
Hundi Sultan 2. Bayezid'in Bülbül hatundan doğan kızıdır. Hersekzâde Ahmed Paşa ile 889/1484'de izdivaç yapmıştır. Bu İzdivaçdan iki kızı bir oğlu dünya ya gelmiştir. 917/1511'de öldüğüde söylenir. Sultan Murad'ın türbesi civarında defnolundu.
(laldı Sultan pek bilinen tarafı yoktur, Yavuz Selim tahta çıktiğında kendisine tebrik yazmıştır. Sultan hanım ölünce padişah çocuklarına maaş bağlamıştır.
Kamer Sultan ise Bayezid'in Gülruh adlı karısından doğmuştur. Bursada annesinin türbesinde gömülüdür. Davud Paşanın oğlu Mustafa Beyle evliydi. Babası Malkara'nın Sırt köyünü 1491'de kızına vermişti.
Selçuk Sultan da çok hayırsever bir kadındır. 1485'de Mustafa Paşanın oğlu Mehmed Bey İle evlendi. 1508 yılında vefat etdi ve kendi yaptırdığı Bayezid Camiindeki türbeye gömüldü.
Şah Sultan, 895/1495'de İskenderiye sancakbeyi Nasuh bey ile evlendi. Şah Sultan vefat ettiğinde Bursa'da kızk^.rde-şi Hatice Sultanın yanına defnolundu. Burada ittifak olunanlar tamamlandı.
Şimdi Sultanzâde hatun Bayezidin Hüsnüşah adlı hanımından dünyaya gelmiştir. Alemşahın kardeşidir. Huma Sul-tan'ın vefatı 1504'den sonra Bali Paşacâmiini beyi adına yaptırdı. Kabri de oradadır.
İki tane Fülânehanım vardır ki birinin beyi Muslih bey, izdivaç 1504, diğerinin beyi Gazi Yakup Paşa izdivaç 1498dir.
Kamerşah Sultan 1490'da Mustafa Paşa ile evlenmiştir. Fatma Sultan vefatı, 1512'den öncedir. Candaroğlu damad Mirza Mehmed Paşa ile izdivaç etmiş.
Bunların sonuncusu Muhterem Hatundan başlayalım ki bu hatun hakkında bilgi, sadece Bursa'da kabrinin olduğudur vede Abdülhayy isimli bir zâtın kızı olduğudur. 9. sırada gösterilen Fülâne hanım hakkında da damad Güveği Sinan Paşanın kızı olduğudur ki bu paşa kapdan-i deryalık yapmıştır. 6. sırada gösterilen Gülfem Hatun için hiç bir malumat yok. Görüyorsunuz koskoca padişah hanımlarının hakkında bile doğru dürüst malumat bulmak kabil değil, nerede has-so'nun, memmo'nun halihayatında bilgi sahibi olalım. Yazmayan bir milletin, geleceği hâl budur. Her ailenin en azından bir ferdi aile defteri tutmalı ve en azından vukuatları ve doğum ve vefatları gününde kaydetmelidir diye buradan tavsiyeyi elzem görüyorum.
Şimdi 2. Bayezid'in hanımlarını üluçay dizaynına göre özetleyelim: Ayşe hatun; Dulkadıroğullarından Alâüddevle-nin kızıdır ve 1467'de Amasya valiliğinde bulunan, 2. Bayezid ile izdivacı olmuştur. Yavuz Sultan Selim'in validesi bu hanımdır. Ayşe hatun 911/1505'de Trabzonda vefat etmiştir.
Bülbül hatun ise Abdullah adlı birinin kızıdır, şehzade Ahmed ile Hundi Sultan'ı doğurmuştur. Bu şehzade Ahmed'İ 1513'de Yavuz Selim öldürtmüştür. Bülbül Hatun oğlunun türbesinde yatmakta ölüm tarihi 921/1515 olarak görülmektedir.
Ferahşad hatun; Kefe'de sancak beyi olan oğlu şehzade Mehmed ile daha ziyade beraber kalmıştır. 912/1507'de Mehmed bey'in vefatı vukubulduğunda kızları ve kardeşleriyle İstanbul'a geldi. Bu hatunun Silivri'de bazı vakıflar kurduğu biliniyor. Gülbahar hatun; künyesi Gülbahar ibni Abdüs-samed olduğuna göre câriye addedilmektedir. Tayyip Gök-bilgin, Yavuz Selim'in annesinin bu hatunun olduğu iddiası vardır. Gülruh Hatun; tuhaftırki bu kadınefendinin baba adıda Abdülhayy olarak geçmektedir. Yukarıda Muhterem hanımı tanıtırken, Abdülhayy kızı olduğunu söylemiştik.
Gülruh Hatun 2. Bayezid'in Alemşah adlı oğlu ile Kamer Sultan adlı kızının annesidir. Oğlunun sancak beyliği görevlerinde dâima yanında bulunmuş, onu müptelâ olduğu içkiden kurtarmak için çırpınmış diye öğreniyoruz. Akhisar'da bir mescid, Aydın Güzeihisar'da ve Duraklı köyünde birer mescid yaptırmıştır. Gördes, Demirci, Nazilli, Birgide han, hamam ve kervansaraylar yaptırmıştır. Kabri Bursa'dadir.
Hüsnüşah hatun; Karamanoğullarından Nasuh Bey'in kızıdır. Bu hanım şehzade Şehinşah ve Sultanzâde hatunun annesidir. Oğlu Şehinşahın 1511'de ölmesi üzerine Bur^a'ya geldi. Manisa Hatuniye Camiini bu hanım yaptırmış ve Kurşunlu Hanı da 1497' de vakıf olarak yaptırmıştır.
Nigâr hatun; Şehzade Korkut'un ve Fatma Sultanın annesidir. Babasının adı, Abdullah Vehbi olarak geçmekte, Şehzâ de Korkut Manisa'dan Antalya sancak beyliğine tâyin olunduğunda da onunla birlikte bulunuyordu. Aynı sene orada öldü ve Antalya'ya defnolundu, tarih 1503 yılı idi.
Şirin Hatun; bu hatunun baba ismi Abdullah olup, şehza-deside, Abdullah idi. Oğlu şehzade Abdullah'ın öiümü üzerine, Bursa'ya gelen Şirinhatun burada ve Mihaliç de birer mektep yaptırdığı gibi Trabzonda da bir mescid yaptırmıştır. Vefat târihi malum değildir.
2. Bayezid'in kızlarına gelince; Uluçay'a göre 2. Bayezid'in bir düzine kızı vardır. Öztuna ise bunu onyedi tane olarak tesbit etmiştir. Her iki listeye bakıldığında onbir isimde ve malumatta ittifak vardır. Şimdide müttefik olunanları kayda geçelim:
Aynişah Sultan Aşıkpaşazâde târihine göre Uğurlu Meh-med Beyinoğlu Ahmed Mirza ile 1490'da evlenmiştir. Bursa-da Şirin hatun türbesinde yattığına göre onun kızı olması muhtemeldir. İstanbulda Beşir Ağa medresesi yanında bir mektep yaptırmıştır.
Ayşe Sultan Güveyi Sinan Paşanın hanımıdır. 1504'de Sinan Paşa'nın vefatıyla dul kaldı.
Fatma Sultan, Sofu şehzade Korkut'un kardeşi olup annesi Nigar hatundur. Güzelce Hasan Beyle evliydi. Bursa'da ölmüştür.
Gevherimülük Sultan, Dukakinzâde Mehmed Bey'in eşidir. Bursa da vefat etmiş ve Şehzade Ahmed türbesine defnolun-muştur.
Hatice Sultan Faik Paşa'nın karısı olup bir oğlu vardır Ahmed Çelebi adında, Çukurbostanda bir camii bir mekteb bir de küçük çeşme yaptırmıştır.
Hundi Sultan 2. Bayezid'in Bülbül hatundan doğan kızıdır. Hersekzâde Ahmed Paşa ile 889/1484'de izdivaç yapmıştır. Bu İzdivaçdan iki kızı bir oğlu dünya ya gelmiştir. 917/1511'de öldüğüde söylenir. Sultan Murad'ın türbesi civarında defnolundu.
(laldı Sultan pek bilinen tarafı yoktur, Yavuz Selim tahta çıktiğında kendisine tebrik yazmıştır. Sultan hanım ölünce padişah çocuklarına maaş bağlamıştır.
Kamer Sultan ise Bayezid'in Gülruh adlı karısından doğmuştur. Bursada annesinin türbesinde gömülüdür. Davud Paşanın oğlu Mustafa Beyle evliydi. Babası Malkara'nın Sırt köyünü 1491'de kızına vermişti.
Selçuk Sultan da çok hayırsever bir kadındır. 1485'de Mustafa Paşanın oğlu Mehmed Bey İle evlendi. 1508 yılında vefat etdi ve kendi yaptırdığı Bayezid Camiindeki türbeye gömüldü.
Şah Sultan, 895/1495'de İskenderiye sancakbeyi Nasuh bey ile evlendi. Şah Sultan vefat ettiğinde Bursa'da kızk^.rde-şi Hatice Sultanın yanına defnolundu. Burada ittifak olunanlar tamamlandı.
Şimdi Sultanzâde hatun Bayezidin Hüsnüşah adlı hanımından dünyaya gelmiştir. Alemşahın kardeşidir. Huma Sul-tan'ın vefatı 1504'den sonra Bali Paşacâmiini beyi adına yaptırdı. Kabri de oradadır.
İki tane Fülânehanım vardır ki birinin beyi Muslih bey, izdivaç 1504, diğerinin beyi Gazi Yakup Paşa izdivaç 1498dir.
Kamerşah Sultan 1490'da Mustafa Paşa ile evlenmiştir. Fatma Sultan vefatı, 1512'den öncedir. Candaroğlu damad Mirza Mehmed Paşa ile izdivaç etmiş.
Sultan 2. Bayezid Han
- Sultan 2. Bayezid'in Tahta Geçişi
- Baba Hasreti
- Bayezid-i Velî Hazretlerinin Bursa'yı Yıkımdan Kurtarması
- Bayezid-i Velî Hazretlerinin Vefatı ve Şahsiyyeti
- Bayezid-i Veli'nin Sadrıazamları
- Bayezid-i Veli'nin Tahttan Feragati
- Cem Sultanın Tahtı Saltanat İddiasına Kalkışı
- İran'ın Meşhur Şah İsmail'inin Meydana Çıkışı
- Kahraman Denizciler ve Büyük Şehid Burak Reis
- Müthiş Bir Zelzele ve Padişahın İkazı
- Navarın Baskını
- Padişah Tabutu Taşıyan Padişah
- Saruca Bey ve Donanma
- Sultan 2. Bayezid'in Hanımları ve Çocukları
- Sultan 2. Murad'ın Deniz Hareketleri
- Şah İsmail Hakkında Kısa Bir Malûmat
- Şah Kulu Hadisesi
- Şehzadelerin Taht'a Geçme Kavgaları
- Venedik Muharebesi