Yanık Kalenin Elden Gitmesi
Yanık Kalenin Elden Gitmesi
Satıra Mehmed Paşanın, Damadı İbrahim Paşa tarafından serdar yapılması ve bu paşanın gösterdiği azami gayrete rağmen Kırım Hâni'nın muavenet göstermemesi hasebiyle rnuvaffakiyetsizlİğe uğradığını kısaca yazmıştık. Satırcı Mehmed Paşanın raporu Dergahi padişahiye varınca; hem sadrazam hemde satırcı azledilmişlerdi. Sadrazamlığa Mısır valisi Hadım Hasan Paşa tayin edilmiş Şeyhülislâmlık ise üç namzetin içinde Hoca Saadeddin Efendi Hazretlerine nasib olmuş, meşhur şâir Baki ve Karaçelebizade naili emel olamamışlardı. Tabiiki Hoca Efendinin padişahın hocası olması Şeyhülislâmlığa sebebken şâir Bakî'nin katledilen şehzade Mustafa'nın hocası olması bu makamı ihraz etmesine mani bir husus olarak düşünmek yanlış olmaz. Sadrazam Ali Paşa ise Hoca Saadeddin Efendiyi istememiş şair Bakî ve Karaçelebizadeye meyyal olduğunu belirttiğinden şüphesizki hâl ehli olan Hoca Saadettinin manevi tokadını yiyip hem sadareti, bir kaç gün sonra da hayatını Yedikule zindanında kaybetmişti.
Bütün bunlar olurken Yanıkkale muhafızlarının gafleti yüzünden, yiyecek getirdik diye mortolosların hilesiyle gece yarısı kalenin yan kapısı açılmış ve düşman baskın yaparak bütün muhafızları kılıçtan geçirmişti. Böylece Kaanûni Sultan Süleyman'ın bergüzarı bu önemli kale Avusturyalıların eline geçmişti. Bu acı haberi İstanbul'a getiren yeniçeri, padişahın kayıkla Eyübe gittiğini öğrenek oraya varıp kayıktan inip ata binmekte olan padişahı görünce "Yanıkkaleyİ kâfir zapt eyledi, kande gidersiz" diyerek seslenince Hazreti padişah atını durdurup, haberi yeniçeriden bizzat dinlemiş ve sonra büyük bir üzüntü ile derhal saraya dönmüştür. Satırcı Mehmed Paşa bu haber üzerine idam olunmuş veziriazamîık makamına üçüncü defa Damad ibrahim Paşa, serdarı Ekremlik unvanımda uhdesine alarak Önce Macaristan'a oradan da Belgrad'a geldi. Kırım Hânı Gazi Giray'da Macaristanda kalıp kışı geçirdiler. Bu arada sulh için düşman müracaat etti. Neticede uyuşmak mümkün olmadı. Kış ise iyice bastırdığından harp mevsimi geçmişti. Kışlıkta artık tecrübeler kazanmış olan sadrazam orduyu disipline etti. Bu arada Fransızlar, daha evvelden gelip yardımcı oldukları Avusturyalılardan bir seneden beri maaşlarını atamıyorlardı.
Bu sebepten Osmanlı ordusuna gönderdikleri bir haberle bir senelik birikmiş maaşlarımızı verirseniz Papa Kalesini size verelim teklifinde bulundular. Sadrazam üçbin Fransız askerinin maaşını hesap etti. Altmışbin altın gibi bir meblağ tutuyordu. Padişaha durumu bildiren sadrazam müsbet cevap aldıysa da bu arada kaleye gelen Avusturyalılar Fransız paralı askerlerin çoğunu öldürdüler. Bu arada Budin Beylerbeyi Süleyman Paşa bir teftiş sırasında esir düştüğünden Lala Mehmed Paşa'ya Budin muhafızlığı Rumeli Beylerbeyliğine ek vazife oarak verilmişti.
Bütün bunlar olurken Yanıkkale muhafızlarının gafleti yüzünden, yiyecek getirdik diye mortolosların hilesiyle gece yarısı kalenin yan kapısı açılmış ve düşman baskın yaparak bütün muhafızları kılıçtan geçirmişti. Böylece Kaanûni Sultan Süleyman'ın bergüzarı bu önemli kale Avusturyalıların eline geçmişti. Bu acı haberi İstanbul'a getiren yeniçeri, padişahın kayıkla Eyübe gittiğini öğrenek oraya varıp kayıktan inip ata binmekte olan padişahı görünce "Yanıkkaleyİ kâfir zapt eyledi, kande gidersiz" diyerek seslenince Hazreti padişah atını durdurup, haberi yeniçeriden bizzat dinlemiş ve sonra büyük bir üzüntü ile derhal saraya dönmüştür. Satırcı Mehmed Paşa bu haber üzerine idam olunmuş veziriazamîık makamına üçüncü defa Damad ibrahim Paşa, serdarı Ekremlik unvanımda uhdesine alarak Önce Macaristan'a oradan da Belgrad'a geldi. Kırım Hânı Gazi Giray'da Macaristanda kalıp kışı geçirdiler. Bu arada sulh için düşman müracaat etti. Neticede uyuşmak mümkün olmadı. Kış ise iyice bastırdığından harp mevsimi geçmişti. Kışlıkta artık tecrübeler kazanmış olan sadrazam orduyu disipline etti. Bu arada Fransızlar, daha evvelden gelip yardımcı oldukları Avusturyalılardan bir seneden beri maaşlarını atamıyorlardı.
Bu sebepten Osmanlı ordusuna gönderdikleri bir haberle bir senelik birikmiş maaşlarımızı verirseniz Papa Kalesini size verelim teklifinde bulundular. Sadrazam üçbin Fransız askerinin maaşını hesap etti. Altmışbin altın gibi bir meblağ tutuyordu. Padişaha durumu bildiren sadrazam müsbet cevap aldıysa da bu arada kaleye gelen Avusturyalılar Fransız paralı askerlerin çoğunu öldürdüler. Bu arada Budin Beylerbeyi Süleyman Paşa bir teftiş sırasında esir düştüğünden Lala Mehmed Paşa'ya Budin muhafızlığı Rumeli Beylerbeyliğine ek vazife oarak verilmişti.
Sultan 3. Mehmed Han
- 3. Mehmed'in Doğumu
- 3. Mehmed'in Tahta Geçişi
- Curcura Köprüsü Faciası
- Eğri Kalesinin Fethi
- Eğri Seferi Öncesi
- Eğri Seferi ve Haçova Meydan Muharebesi
- Estergon Kalesinin Düşmesi
- Ferhad Paşa İle Askerin Arasının Açılması
- Haçova Meydan Savaşı
- Hasan Paşa'nın İki Kölesinin Kaçışı
- Kanije Savunması
- Kanijenin Fethi
- Mihal İle Savaş
- Okmeydanı Sahrasında Kılınan Namaz
- Padişahın Karşılanışı
- Sadrıazamın İstanbul'a Dönüşü
- Son Mektup
- Sulh Müzakereleri
- Sultan 3. Mehmed'in Hanımları ve Çocukları
- Sultan 3. Mehmed'in Sadrıazam ve Şeyhülislâmları
- Sultan 3. Mehmed'in Vefatı
- Şehzade Mahmud'un Ölümü
- Tergoviç Faciası
- Yanık Kalenin Elden Gitmesi